Andrei Sakharov (1921-1989), Sovyet nükleer fizikçi ve insan hakları savunucusudur. 20. yüzyılın ortalarında ve sonlarında yaşamış, özellikle nükleer bilim ve insan hakları konusundaki çalışmalarıyla tanınmıştır. Sakharov, 20. yüzyılın en önemli bilim insanlarından biri olarak kabul edilir ve Sovyet hidrojen bombasının geliştirilmesinde önemli bir rol oynamıştır.
Andrei Dmitrievich Sakharov, 21 Mayıs 1921'de Moskova, Sovyetler Birliği'nde doğdu. Sovyetler Birliği tarafından II. Dünya Savaşı sonrası dönemde başlatılan nükleer silah programı kapsamında hidrojen bombasının geliştirilmesinde kilit rol oynamıştır. Ancak, Sakharov zamanla nükleer silahların insanlık için büyük bir tehdit oluşturduğunu fark ederek nükleer silahların kontrol altına alınması ve yasaklanması gerektiğini savunmaya başlamıştır.
İlerleyen yıllarda, yalnızca nükleer silahsızlanma konusunda değil, aynı zamanda genel insan hakları ihlalleri konusunda da sesini yükseltmiştir. Totaliter rejimlere karşı durarak, insan hakları aktivistliği yapmış ve bu nedenle Sovyet hükümeti tarafından baskıya uğramıştır. 1975 yılında Nobel Barış Ödülü'ne layık görülmüş, ancak Sovyet hükümeti ona yurtdışına çıkış izni vermediği için ödül törenine katılamamıştır.
Özetle, Andrei Sakharov hem bilim alanında hem de insan hakları savunuculuğunda önemli katkılarda bulunmuş bir isimdir. Bilimsel başarıları ve cesur savunduğu görüşler, dünya genelinde yankı bulmuş ve tarihte derin izler bırakmıştır.
